Vanaf april loop ik stage op afdeling interne oncologie van het Slingeland Ziekenhuis. Naast deze afdeling zitten de afdelingen klinische chemokuren en dagbehandeling chemokuren. Ook hier mag ik meekijken en beleven wat hier allemaal gebeurd.
Op de afdeling klinische chemokuren komen patiënten die een of een aantal nachten moeten blijven. Op de dagbehandeling zijn patiënten maximaal een aantal uren. Vaak is aan de buitenkant van deze patiënten weinig te zien, sommige zijn kaal en dragen een pruik of mutsje, maar velen komen binnen en valt er aan de buitenkant weinig te zien. Niet elke kuur heeft als bijwerking haarverlies of andere zichtbare bijwerkingen. Van binnen, in het lichaam en psychisch, gebeurt er van alles. Woekerende cellen die zich uitbreiden en soms ook verspreiden en daarbij het leven van de patiënt, en naasten, op zijn kop zet.
De chemokuur ziet er in eerste instantie onschuldig uit, druppels chemo die langzaam via het infuus het lichaam inlopen. Kleurloos of met een kleurtje, maar het is een vloeistof die de kankercellen gaat aanvallen maar ook de gezonde cellen met kans op nare bijwerkingen. Deze ontstaan soms na een aantal dagen, maar ze kunnen ook al optreden tijdens de kuur. Patiënten kunnen erg ziek worden, maar er zijn ook patiënten die zeer weinig bijwerkingen hebben en zeer gemakkelijk de kuren ondergaan. Voor kinderen is er een boek om uitleg te geven over chemotherapie genaamd chemo Kasper. Een aanrader om kinderen uit te leggen wat het inhoudt (er is ook een variant in radiotherapie, genaamd radio Robby). Het helpt om er dan 'gemakkelijker' met hen over te praten. Ik sta vaak versteld hoe kinderen hiermee omgaan.
Wat is belangrijk? Waar leef je voor? Wat wil je (nog) bereiken?
Sommige kuren zijn curatief, is er hoop op genezing, maar velen zijn ook palliatief. Doel hiervan is om het leven te verlengen. Weken, maanden of jaren? Dat kan niemand de patiënt vertellen. Chemokuren vergen veel van de patiënt en de omgeving. De vele bijwerkingen zijn niet mis en qua tijdsduur vergt het ook veel. Sommige kuren duren een aantal dagen, daarna de bijwerkingen die kunnen opspelen, bloed prikken, soms een scan, bezoek aan de arts en dan kort daarop begint het weer opnieuw. Hoeveel dagen blijven er over om iets te ondernemen, te genieten? Kwaliteit van leven speelt hierbij een grote rol, maar wat is kwaliteit van leven? Voor ieder mens is dit verschillend en vaak wordt gezien dat de gedachten hierover veranderen in het ziekteproces. Grenzen worden verlegd of er staat nog iets bijzonders op de planning zoals een geboorte of huwelijk. Als iemand met een jong gezin een zware behandeling ondergaat, dan begrijpen we iemand volledig en moedigen we diegene aan. Laatst was er een 92 jarige vrouw die een chemokuur onderging. Een gereduceerde dosis, maar toch hebben we daar soms andere gedachten over. Waarom? Verdient deze vrouw geen verlenging van leven omdat ze al een respectabele leeftijd heeft? Of omdat we haar de bijwerkingen niet gunnen? Ook deze vrouw verdient een passende behandeling. Ik vind het wel erg belangrijk dat de keuze weloverwogen wordt genomen. Hierbij kunnen wij als oncologieverpleegkundigen helpen door voorlichting te geven over de behandeling en eventuele bijwerkingen, maar ook de zin van het leven. Wat is belangrijk? Waar leef je voor? Wat wil je (nog) bereiken?
Soms denk ik erover wat ik zal doen als ik ongeneeslijk ziek zou worden. Wat is voor mij kwaliteit van leven? Hoe ver zal ik gaan in de behandeling? Ik heb daar mijn gedachten over, maar dit kan zo maar veranderen als het mij zou treffen. Ook ik kan dan mijn grenzen verleggen of er anders over denken. Ik hoop dat ik er nooit achter kom.